Lubie topki, prawda? Każdy lubi. Skoro tu jesteście, to z pewnością ciekawi was, jak zaktualizowaliśmy naszą listę najlepszych gier wszech czasów w stosunku do poprzedniego roku, zważając, jakie gry zostały wydane i w co udało nam się pograć. Trzeba przyznać, że 2023 był w naszej ocenie dość udanym, co z resztą można zauważyć na topce, gdyż wiele nowych tytułów pojawiło się na niej, a część już lekko skapciałych z niej wypadło. 

Mam nadzieję, że nasza lista najlepszych gier zainspiruje was do udanych zakupów. Miłego ogrywania!

Spadki

Tak jak wspomniałem, dużo bo aż 7 gier opuściło topkę. Tyle samo oczywiście się na niej pojawiło. Jakich? Zobaczcie sami.

• SPADEK z 50. Cthulhu: Death May Die – Autor: Rob Daviau, Eric M. Lang | Wydawnictwo: Portal Games | BGG
• SPADEK z 49: Endeavor: Wiek Żagli – Autor: Carl de Visser, Jarratt Gray | Wydawnictwo: Czacha Games | BGG
• SPADEK z 48. Teotihuacan: Miasto Bogów – Autor: Daniele Tascini | Wydawnictwo: Portal | BGG
• SPADEK z 40. Blackout: Hongkong – Autor: Alexander Pfister | Wydawnictwo: Lacerta | BGG
• SPADEK z 37. X-COM: Gra planszowa – Autor: Eric M. Lang | Wydawnictwo: Galakta | BGG
• SPADEK z 39. Roll Player – Autor: Keith Matejka | Wydawnictwo: Ogry Games | BGG
• SPADEK z 23. Terra Mystica – Autor: Jens Drögemüller, Helge Ostertag| Wydawnictwo: Bard| BGG
  

---

Oto najlepsze gry planszowe wszech czasów wg redakcji Angry Boardgamera.

50. John Company 2 ed. (N)

Autor: Cole Wehrle  | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Zaczynamy od olbrzyma, którego nie da rady wytułaczyć, jeżeli nie rozegra się pojedynczej rundy (tak z resztą zaleca tłumaczenie sam autor, bo faz jest 17), a Mechanika Przesuwania Słonia (MPS) podczas wydarzeń w Indiach przeszła do legendy, jako osobna gra w grze. Wcielamy się w korposzczury w jednej z pierwszych korporacji, czyli Wschodnio-Indyjskiej Kompanii Handlowej. Będziemy grać o stołki, by dzięki ich możliwościom rozdawać karty i… kolejne stołki. Brudna gra nad stołem, polityka, nepotyzm i próba zdobycia jak największego poziomu prestiżu. W tym bagnie forsy (które jak wiemy nie śmierdzi) trzeba uważać na nagły podatek od okien. Tona losowości, która jest mega klimatyczna. Uwielbiam /trx

49. ISS Vanguard (N)

Autor: Andrzej Betkiewicz, Krzysztof Piskorski, Paweł Samborski, Marcin Świerkot | Wydawnictwo: Awaken Realms  | BGG

Nowinka na naszej redakcyjnej topce – tegoroczny ISS Vanguard to kolejny kamień milowy w portfolio Awaken Realms. Po bardzo mocnym Tainted Grailu utrzymanym w klimacie dark fantasy przyszedł czas na eksplorację kosmosu. Ten zaś, jak na bezkresną przestrzeń przystało, skrywa w sobie mnóstwo tajemnic, przygód i niebezpieczeństw. Co ciekawe, gracze nie wcielają się tu w konkretnych bohaterów, a zamiast tego przewodzą całym sekcjom tytułowego statku. Na ich barkach spoczywa powodzenie misji i losy załogi, więc zarządzanie statkiem jest fazą równie istotną i rozbudowaną, jak eksploracje planetarne. To prawdziwie epicka i rozbudowana kampania, która zabiera graczy w najdalsze zakamarki gwiezdnej przestrzeni, tropem zagadki, od której zależeć mogą losy całej ludzkości. /Łukasz

48. Agricola (-2)

Autor: Uwe Rosenberg| Wydawnictwo: Lacerta| BGG

Klasyk w dorobku Uwe Rosenberga. Każdy szanujący się gracz euro powinien znać ten tytuł. Choć premierował się w 2007 r. załapał się na naszą topkę wszechczasów, a to o czymś świadczy. Niektórzy powiedzą, że to leciwa i siermiężna gra, a każda partia przypomina pracę na roli. Faktycznie prowadzimy gospodarstwo, a w siedemnastym wieku nie była to łatwa rzecz. To co grę wyróżnia to ciasny wybór akcji, konieczność wyżywienia swoich workerów, o co szczególnie trzeba zadbać, a także gruba talia pomocników i usprawnień, przez co nie trzeba martwić się o regrywalność. Mimo, że wydana w dwóch wersjach: rodzinnej i dla graczy, przyznaczona jest raczej dla tych bardziej doświadczonych. /Gekon

47. Ark Nova (-2)

Autor: Mathias Wigge | Wydawnictwo: Portal Games| BGG

Gra o zarządzaniu nowoczesnym parkiem zoologicznym, która skradła serca graczy. Mimo, że sama nie wprowadza niczego nowego do świata planszówek, ale sprytnie zapożycza i łączy kilka różnych mechanik w zgrabną całość. Trudno nawet jednoznacznie stwierdzić na czym polega jej fenomen. Za minus można postrzegać losowy rynek kart, ale taka jest specyfika gier z bogatą, różnorodną talią. W Ark Nova zastosowano bardzo ciekawą metodę punktowania na podwójnym tracku, gdzie z jednej strony dbamy o atrakcyjność naszego ZOO w postaci dochodu ze sprzedaży biletów, z drugiej strony istotny jest nasz udział w projektach ochrony przyrody. Dopiero bilans tych dwóch wskaźników będzie wyznaczał naszą faktyczną wartość punktową. Zdecydowanie warta sprawdzenia. /Gekon

46. Clash of Cultures: Monumentalna Edycja Polska (+1)

Autor: Christian Marcussen | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Jest to najlepsza gra cywilizacyjna na planszy. Change my mind. Tak, w mojej głowie wygrała nawet z Poprzez Wieki, która o wiele lepiej sprawdza się w apce, niż na stole. No okej, może moja dusza klimaciarza wzięła górę, ale bawię się przy tym monumentalnym olbrzymie wybitnie. Mamy co prawda już archaiczne rozwiązania jak walki za pomocą kości, czy mocno losowe wydarzenia, ale co to zmienia, gdy zabawa jest przednia, a asymetryczność znacząca (co lubię bardzo). Boli tylko to, że to wciąż bitwa osad, a nie starcie cywilizacji – chociaż zdaję sobie sprawę, jak trudno jest to zrobić w przypadku cywilizacji znanych nam z historii, w porównaniu do kosmicznych wojen między galaktycznymi imperami. /trx

45. Circadians: Ład Chaosu (N)

Autor: S J Macdonald, Zach Smith | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Jedna z bardzo mocnych premier roku 2023 w Polsce, która trafiła raczej do koneserów ciężkich, asymetrycznych i pełnych negatywnej interakcji tytułów, czyli po prostu naszej redakcji. Ład Chaosu stanowi wyzwanie, to nie jest gra dla każdego, jednak jeśli uda wam się pokonać niełatwą instrukcję oraz znaleźć odpowiednią paczkę do grania, będziecie zachwyceni, jak i my jesteśmy. Świetny area control z planowaniem akcji i jednym z najbardziej emocjonujących systemów walki w tego typu grach. Walczymy o swoje indywidualne cele, ale również o kontrolę nad reliktami na zajmowanej planecie, która staje się z rundy na rundę coraz ciaśniejsza. I nie zrażajcie się koszmarną oprawą graficzną. /suburbius

44. Age of Steam (-)

Autor: John Bohrer, Martin Wallace | Wydawnictwo: Portal Games| BGG

Rok temu napisałem, że gra wygląda jak prototyp, a nie pełny tytuł. Zdanie podtrzymuję, jednakże inny wygląd mógłby przeszkadzać w czytelności rozgrywki w kolejnych rundach – to trzeba zobaczyć, trudno to opisać. Staroszkolne zasady mają dalej pazur i jeżeli nie będziemy uważać, odpadniemy na przykład już w drugiej rundzie…albo nie dogonimy czołówki. Nie dajcie się zwieść, nie grajcie w mniej niż cztery osoby (są oczywiście mniejsze mapy dla mniejszego stołu, ale nie będzie aż tak ostro). Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek czuł jakikolwiek downtime – tutaj musimy uważnie śledzić każdy ruch, bo w swoim możemy podpiąć się pod czyjąś linię, albo coś komuś nabruździć…o ile przeżyjemy takie zagrywki ze strony innych. /Sir Acid

43. Martwa Zima: Gra Rozdroży (-2)

Autor: Jonathan Gilmour-Long, Isaac Vega | Wydawnictwo: Cube Factory of Ideas | BGG

Śniegu nasypało po kolana, po ulicach wałęsają się żywe trupy, a na domiar złego ludzie w obozie nie potrafią się dogadać. Każdy dba o swoją skórę i ma własny plan na to, jak przetrwać apokalipsę. Ktoś w sekrecie chomikuje narzędzia, żeby naprawić skitraną w szopie łódź, ktoś inny barykaduje się na posterunku policji i próbuje oddzielić od pozostałych, a przecież bez współpracy nie ma mowy o uporaniu się z nadciągającymi kryzysami. Sprawę dodatkowo pogarszają niepokojące podszepty o tym, że któraś grupa w rzeczywistości sabotuje działania reszty, żeby doprowadzić do upadku kolonii. Martwa Zima to gra o przetrwaniu i sekretnych tożsamościach, która wyjątkowo dobrze wzbudza atmosferę nieufności wobec współgraczy. Lepiej uważnie patrzeć wszystkim na ręce, kiedy śmierć czaić się może za każdym rogiem. /Łukasz

42. Inis (-)

Autor: Christian Martinez | Wydawnictwo: Portal | BGG

Choć uwielbiam gry z mechaniką area control, bywa, że format ten mi się przeje. Ustalmy, trudno w tym gatunku o rewolucję. Niełatwo czasem pozbyć się wrażenia, że gry te sprowadzają się do powtarzalnego schematu. Inis niezmiennie pozostaje dla mnie powiewem świeżego powietrza. Wszystko działa tu trochę inaczej: zamiast dominacji przez podbój, Inis stawia nacisk na spryt, negocjacje i stałe szukanie okazji. Zamiast budowania ekonomii, gracze skupiają się na manipulowaniu stołem tak, aby zaaranżować sytuację korzystną dla swoich klanów. Całość doprawiona jest cudną oprawą graficzną i bardzo malowniczym settingiem celtyckich wysp. Zdecydowanie jest to jedna z gier w mojej kolekcji, do których wracam najchętniej. /Łukasz

41. On Mars (-3)

Autor: Vital Lacerda | Wydawnictwo: Eagle-Gryphon Games | BGG

Mój pierwszy Lacerda. Czy najlepszy? Mimo świetnego Innovations, od którego jest jednak trochę lżejszy – tak. Głównie ze względu na temat i wagę rozgrywki właśnie. Świetna mechanika zarządzania akcjami pomiędzy orbitą, a powierzchnią planety. Konieczność częściowej współpracy przy rozbudowie naszej wspólnej pierwszej bazy na czerwonej planecie. Tak naprawdę jest to euras, w którym zbieramy punkty, ale trzeba przyznać, że tematu jest tu dość dużo. Zawsze z chęcią wrócę. /trx

40. 7th Continent (N)

Autor: Ludovic Roudy, Bruno Sautter | Wydawnictwo: Serious Poulp| BGG

Moje osobiste objawienie i niezwyciężony numer 1 mojego prywatnego rankingu ulubionych gier planszowych. Niesamowicie immersyjne doświadczenie, którego powtarzanie wciąż i wciąż zafascynowało mnie do tego stopnia, aby spędzić z tym tytułem łącznie ponad 200 godzin i rozwiązać niemal wszystkie jego tajemnice. Ogromny i otwarty świat, niesamowita swoboda działań i możliwość eksploracji wszystkich przestrzenie w stopniu, o którym większość gier bez prądu może co najwyżej pomarzyć. Ulubiona gra planszowa autora tego wpisu i jednocześnie najlepszy survival, który może zagościć na naszych stołach. By, bye Robinson! / Carmash

39. Eldritch Horror (-4)

Autor: Corey Konieczka, Nikki Valens | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Miałem piękną drewnianą skrzynię. Posiadałem niemal wszystkie dodatki. Nabyłem specjalne kostki, wiele gadżetów usprawniających rozgrywkę. Po czym sprzedałem całość za marny ułamek wartości, którą należy zapłacić za grę w dniu dzisiejszym. Czy żałuję? Jak jasna cholera! Eldritch Horror miał zostać dla mnie przykryty przez trzecią edycją Horroru w Arkham, który finalnie okazał się ogromnym rozczarowaniem. Do dziś uważam, że EH obok karcianej interpretacji HwA, to najlepsza gra odwołująca się do twórczości Howarda Philipsa Lovecrafta. Każda rozgrywka to osobna, ciekawa, klimatyczna i emocjonująca podróż w głąb szaleństwa i walki z Przedwiecznymi. / Carmash

38. Gloomhaven (-6)

Autor: Isaac Childres | Wydawnictwo: Albi Polska | BGG

Legendarne Gloomhaven przejęło szturmem stoły graczy na całym świecie i do tej pory zajmuje zaszczytne 3. miejsce w topce BGG. Nic w tym dziwnego, bo dzieło Isaaca Childresa pod wieloma względami wprowadziło nowy standard w branży. To prawdziwy świat fantasy zamknięty w pudełku, pełen zakamarków, do których dotrą tylko najbardziej zapaleni odkrywcy. W połączeniu z niezwykle satysfakcjonującą mechaniką kart postaci i stosunkowo ograniczoną, jak na przygodówkę, losowością, Gloomhaven jest iście wyjątkową mieszanką. Zdecydowanie warto jej spróbować, tym bardziej że zamiast pakować się od razu w kosztowne pudło, można pierw spróbować dużo mniejszych i przystępniejszych Szczęk Lwa, albo bardzo dobrej cyfrowej adaptacji. /Łukasz

37. Aeon’s End (-8)

Autor: Kevin Riley | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Może w tym roku o 8 oczek niżej, ale wciąż w topce. Jedna z najlepszych gier karciano-kooperacyjnych, które znajdziemy na rynku. Mimo swojego wieku ciągle linia jest wspierana przez Portal Games i samych wydawców, którzy co rusz wydają coś nowego, a nawet romansują z innymi klimatami niż fantasy. Jeżeli jeszcze nie mieliście okazji zagrać w ten tytuł, to z całego serca polecam. Nie pożałujecie, a co lepsze, wsiąkniecie na dłużej. /Piotr

36. Food Chain Magnate (+7)

Autor: Jeroen Doumen, Joris Wiersinga | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

To co wyróżnia tę grę to z pewnością ascetyczne wydanie. Można odnieść wrażenie, że prościej już się nie dało. Z drugiej jednak strony idealnie oddaje tło fabularne, nawiązujące do prowadzenia sieci fast foodów w latach 50-tych. Najśmieszniejsze jest to, że choć wszyscy lubią piękne wydania gier, to w tym przypadku nie postrzega się tego jako wady. Gra nie potrzebuje wizualnych fajerwerków. Ma być czytelna i co najważniejsze grywalna. A w tej kwestii trudno znaleźć inną ekonomiczną grę, która lepiej oddaje specyfikę zarządzania firmą. To pozycja dla wyjadaczy. Zasady gry wcale nie należą do najtrudniejszych, ale podejmowanie decyzji o zatrudnieniu, sieci dostaw, czy w ogóle ekspansji na planszy, potrafi solidnie poskręcać zwoje mózgowe. /Gekon

35. Klany Kaledonii (-8)

Autor: Juma Al-JouJou | Wydawnictwo: Czacha Games | BGG

Nikt nie ukrywał, że pomysł na grę zapożyczono z Terra Mystica. Czuć to od razu,ale postrzegam to jako zdecydowaną zaletę gry. Jednocześnie umiejętnie wpleciono dodatkowe mechaniki rynkowe i tak możemy wcielić się w szkockich gospodarzy. Hodować owce i krowy, zbierać zboże, produkować nabiał, pieczywo, a także whisky. Umiejętny rozwój i obecność na planszy to klucz do sukcesu. W zgrabnym pudełku znajdziemy naprawdę dużo dobra. Cechy specjalne poszczególnych klanów pozytywnie wpływają na regrywalność tytułu. /Gekon

34. Pax Pamir – 2 edycja (-)

Autor: Cole Wehrle | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Przedstawiciel coraz liczniejszej rodziny Paksów, uchodzący za ten o najlepszym stosunku złożoności do miodności. Tym razem eksplorujemy świat tak zwanej Wielkiej Gry, czyli konfliktu Brytyjczyków i Rosjan o kontrolę nad Afganistanem w XIX w. Klimatyczny dywanik jako mapa konfliktu i masa kart ze szpiegami, afgańskimi plemionami, zamkniętą ekonomią i nieprawdopodobną złożonością rozgrywki, przy której parują zwoje, ale odczuwamy też sporo emocji. Jeśli mogę się do czegoś przyczepić, to do trybu dwuosobowego, który nie jest tak emocjonujący, jak zabawa większym gronie. /suburbius

33. Twilight Struggle: Zimna Wojna (+6)

Autor: Ananda Gupta, Jason Matthews | Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Gra z topu BGG; karcianka z mapą świata, zimna wojna, którą toczymy w pojedynku jeden vs jeden. Historyczne wydarzenia, których bieg możemy zmienić i to ta druga strona może tryumfować. Zależnie od poziomu naszej wiedzy historycznej możemy się sporo nauczyć, albo uśmiechnąć się, gdy to my wylądujemy pierwsi na księżycu. Raczej do skupionego, wolnego wieczoru niż grania byle jak byle gdzie. /Sir Acid

32. Root (+1)

Autor: Cole Wehrle | Wydawnictwo: Portal Games| BGG

Na leśnej polanie spotykają się koty, ptaki, myszy, borsuki i inne zwierzęta… a potem następuje krwawa rzeź. Wbrew pozorom nie jest to opis kreskówki Happy Tree Friends. To opis asymetrycznego area control zatytuowanego Root. Tytuł od samej premiery zaskarbiła sobie przychylność społecznść graczy i gości w górnych sekcjach przeróżnych dodatków. Nie bez znaczenia ma tu wsparcie twórców i ogromna ilość dodatków takich jak nowe frakcje. /Sythriel

31. Anachrony (+5)

Autor: Dávid Turczi | Wydawnictwo: Albi Polska | BGG

Anachrony to moim zdaniem tytuł kompletny, rozbudowany i niesamowicie regrywalny. Nie licząc możliwości dłuższego oczekiwania na swoją turę, nie mogę doszukać się w nim większych wad. Podróże w czasie, nieunikniona zagłada, egzoszkielety, naukowcy, świat dalekiej przyszłości, super zaawansowane technologie i pogmatwane uniwersum. Do dziś uważam ten tytuł za jedno z najlepszych i najważniejszych osiągnięć w kategorii euro. /Carmash

30. Tainted Grail: Upadek Avalonu (-4)

Autor: Krzysztof Piskorski, Marcin Świerkot | Wydawnictwo: Awaken Realms | BGG

Fabularnie najbardziej złożona i kreatywna gra planszowa, w którą kiedykolwiek miałem przyjemność zagrać. Mroczny, apokaliptyczny świat reinterpretujący w bardzo ciekawy sposób legendy arturiańskie. Dorzućmy do tego bardzo ciekawą, złożoną, ale zdecydowanie nieprzekombinowany system potyczek, mechaniki survivalowe i dobry, progresywny system rozwoju postaci. Opowiedziana tutaj historia jest złożona, posiadające wiele rozgałęzień i możliwych ścieżek. Tutaj nic nie prowadzi grających za rączkę. Czasem trzeba usiąść, pomyśleć, na spokojnie zastanowić się nad kolejnym krokiem. Niesamowita sprawa. Grzech nie zagrać. / Carmash

29. Robinson Crusoe: Przygoda na Przeklętej Wyspie (-8)

Autor: Ignacy Trzewiczek | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Coś w ostatnich latach Robinson traci kolejne pozycje. Wydaje się, że tym razem może być to spowodowane również opóźnieniami i kolejnymi wpadkami komunikacyjnymi z edycją wspieraczkową. Wciąż jedna z fajniejszych w mojej opinii gier kooperacyjnych, która oczywiście cierpni na wiele dolegliwości, jednak wciąż potrafi zauroczyć, a nawet mocno zdzielić po pysku, bo wygrać wcale nie jest łatwo. Za sprawą nowej edycji pojawiła się w sklepach księga scenariuszy, która może zachęcić do obcowania z tym tytułem graczy nielubiących przegrywać – bo zawiera trochę łatwiejsze misje. /trx

28. Zamki Burgundii (+3)

Autor: Stefan Feld | Wydawnictwo: Rebel | BGG

Czy da się zrobić grę ponad czasową? Da się, a najlepszym świadectwem na to jest wydanie jej w nowej wersji oraz w wersji turbo deluxe przez Aweken Realms. Prosta, ale nie prostacka mechanika, miodność rozgrywki. Rozpływać się nad tym tytułem mógłbym bardzo długo, ale po prostu sami zagrajcie i się przekonajcie. /Piotr

27. Era Innowacji (N)

Autor: Helge Ostertag| Wydawnictwo: Portal Games| BGG

Skoro jest Era Innowacji, to siłą rzeczy naszą topkę musiała opuścić Terra Mystica. Czy te gry są zastępowalne? Mam wrażenie, że tak. Era Innowacji daje po prostu o wiele więcej możliwości, a to przekłada się na dużo więcej zabawy. Ci którzy jeszcze nie poznali żadnego z tych tytułów, zachęcamy to podjęcia wyzwania. Głównym założeniem jest ekspansja na planszy pod warunkiem osiedlania się na przypisanym rodzaju terenu. W związku z czym należy terraformować tereny i rywalizować z pozostałymi graczami wykorzystując intratne bonusy. Unikatowe połączenia cech frakcji z innymi losowymi bonusami sprawia, że pozornie gramy za każdym razem w trochę inną grę. Co prawda robimy podobne rzeczy, ale zawsze w nieco inny sposób. Poza setupem nie znajdziemy ani krzty losowości. Zagrania współgraczy to jedyne, czego nie możemy się spodziewać, ale warto przewidywać. Gra wybitnie strategiczna. /Gekon

26. Chaos w Starym Świecie (-4)

Autor: Eric M. Lang| Wydawnictwo: Galakta | BGG

Są gry legendy i Chaos w Starym Świecie jest jedną z nich. Mimo iż już trąci przysłowiową myszką, to wciąż jest to zajebiście klimatyczne area control i to w dodatku w uniwersum Warhammera. Dziś wraz z dodatkiem Rogaty Szczur jest to pozycja zwana Białym Krukiem, która na rynku wtórnym osiąga chore kwoty. Jeżeli więc będziecie mieć okazje zagrać, to spróbujcie, żeby poznać kawał historii twórczości Pana Langa. /Piotr

25. Hegemony (N)

Autor: Vangelis Bagiartakis, Varnavas Timotheou | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Kolejny hit ze świetnego 2023 roku. Złożona, skrajnie asymetryczna symulacja systemu ekonomicznego, w którym każdy z nas żyje. Gracze, w zależności o liczby przy stole, wcielają się w klasę robotniczą, kapitalistów, klasę średnią oraz administrację państwową. Za pomocą kliku akcji oraz predefiniowanych kart starają się uzyskać jak największy wpływ na system, by maksymalizować swoje efekty: klasa robotnicza dąży tego, by była liczna i dobrze zarabiała, a koszty ponieśli inni. Kapitaliści maksymalizują zysk poprzez odpowiednią sprzedaż i produkcję dóbr oraz usług. Klasa średnia łączy oba te cele, jednocześnie zatrudniając się na intratnych stanowiskach, jak i starając się prowadzić małe firmy. Natomiast Państwo nie robi nic innego, by zadowolić wszystkich, bo to daje punkty, co niestety często sporo kosztuje i może doprowadzić do jego bankructwa. Trudna, wymagająca, ale niesamowicie satysfakcjonująca gra. /suburbius

24. Tzolk’in: Kalendarz Majów (-6)

Autor: Simone Luciani, Daniele Tascini| Wydawnictwo: Rebel | BGG

Tzolk’in jest pierwszą z serii 'gier na literę T’ współautorstwa Daniele Tasciniego — aż trudno uwierzyć, że obchodzi w tym roku dwunaste urodziny!
Wspaniały worker placement, w którym ogromny wpływ na mechanikę mają wvudowane w planszę koła zębate. Planujcie swoje akcje na kilka tur do przodu, nie zapomnijcie o kukurydzy i pamiętajcie — jeżeli w grze Tasciniego widzicie tory świątyń, to idziecie w tory świątyń! /Sythriel

23. Nemesis (+2)

Autor: Adam Kwapiński| Wydawnictwo: Rebel | BGG

Nemesis jest jedyną grą planszową, która w jakikolwiek sposób zaspokaja mój głód związany z przeniesieniem mechanik survival horrorowych na planszę. Klimat, klimat, klimat, klimat, w szczególności podczas partii, której głównymi przeciwnikami stają się Karnomorfy. Nie licząc możliwości eliminacji gracza podczas zabawy, nie potrafię doszukać się większych wad tej produkcji, lub też nie przeszkadzają mi one na tyle, abym postrzegał je jako potencjale minusy. Każda rozgrywka ma swoje twisty, ale co dla mnie najważniejsze, Nemesis smakuje wybornie zarówno w trybie semikooperacji jak i pełnej współpracy. Doskonałość! / Carmash

22. Mage Knight (+6)

Autor: Vlaada Chvátil, Paul Grogan, Phil Pettifer| Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Pierwsze skojarzenie z Heroes of Might and Magic może sugerować nam, że to ameri, i to dobrze wydane – pomalowane figurki, „miasta”, milion żetonów i kart. Niestety, nasze heroiczne przygody w magicznych krainach to euro i to dość mocne. Euro teoretycznie na kilku graczy, ale równocześnie najlepiej działające…. Solo albo na dwie osoby. W pozostałych przypadkach może być za wolne. U nas wydane w wersji Ultimate Edition, która na dzień dobry dorzuca masę dobra. Bardzo dobre moim zdaniem oddanie klimatu czy to „hirołsów” czy innych gier tego typu, dobra ale nieprzesadzona euro gimnastyka w gratisie. Warto. / Sir Acid

21. Star Wars: Imperium Atakuje (+3)

Autor: Justin Kemppainen, Corey Konieczka, Jonathan Ying | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Kolejny obok świetnej Rebelii tytuł z uniwersum Gwiezdnych Wojen, który twardo trzyma się na naszej topce. Imperium Atakuje to prawdziwa kwintesencja Dungeon Crawlera, choć zamiast lochów i smoków znajdziecie tu prędzej lasery i rancory. To gra, która jak żadna inna buduje wrażenie uczestnictwa w scenie żywcem wyciągniętej z gwiezdnej sagi. Przy tym wcale nie próbuje usilnie odtwarzać wydarzeń znanych z ekranu, a wręcz przeciwnie – oddaje w ręce graczy zupełnie nowe scenariusze i postacie, dając im przestrzeń do stworzenia swojego własnego kawałka tej olbrzymiej galaktyki. /Łukasz

20. Cywilizacja: Poprzez Wieki (-5)

Autor: Vlaada Chvátil | Wydawnictwo: Rebel (Asmodee Polska) | BGG

Gra ma swoje lata, ale wciąż to jedna z najlepszych symulacji budowy cywilizacji, jaką stworzono w planszówkach. Budujemy swój silniczek z kart, w którym staramy się dbać o wszystkie parametry prawidłowego rozwoju: żywność, produkcję, naukę, zadowolenie mieszkańców czy wreszcie siłę armii. A wszystko to, by zdobywać jak najwięcej punktów kultury, również dzięki niezwykle kosztownej budowie cudów świata. Bardzo wymagająca i długa gra, ale też dająca mnóstwo zadowolenia. /suburbius

19. Pax Renaissance 2 ed. (N)

Autor: Phil Eklund, Matt Eklund | Wydawnictwo: Galakta| BGG

Nie będę się silił na obiektywność: to jedna z moich gier, a na pewno Pax numer jeden. Tematycznie wchodzimy w przełom średniowiecza i renesansu, wcielając się w jeden z czterech potężnych domów bankierskich, trzęsących Europą. Z pomocą florenów, kart i kilku akcji dążymy do tego, aby odblokować i wykonać jeden z celów zwycięstwa: albo zdominować politycznie, mieć największe wpływy w dominującej religii, zmienić epokę na renesans czy wreszcie rozpocząć etap globalizacji. Zasad ma mnóstwo, złożoności jeszcze więcej i bardzo łatwo może do siebie zniechęcić, ale przebrnięcie przez kilka pierwszych partii jest gwarancją obcowania z nieprawdopodobną doskonałością designu planszówkowego. /suburbius

18. Projekt Gaja (+1)

Autor: Jens Drögemüller, Helge Ostertag| Wydawnictwo: Portal Games, Games Factory | BGG

Najwyżej położona gra z rodzinny Terra Mystica. Czy dlatego, że faktycznie jest najlepsza? Co gracz, to opinia. Ze świata fantasy przenosimy się do kosmosu, już to może budzić kontrowersje. Ale trzeba przyznać, że pod względem mechanicznym wprowadzono tutaj kilka ciekawych usprawnień, które wynoszą tytuł na nieco wyższy poziom. Ważnym elementem jest z pewnością plansza technologii, na której awans bezpośrednio powiązany jest z rozwojem poszczególnych umiejętności. Na planszy jest zdecydowane trochę luźniej, ale taka specyfika przestrzeni kosmicznej. Trzeba jednak pamiętać, że oprócz widocznych różnic, daje prawie takie odczucie z rozgrywki jak Terra Mystica, czy Era Innowacji. Stąd trudno rekomendować konkretny tytuł. Wiele zależy od indywidualnych predyspozycji. /Gekon

17. Great Western Trail (-4)

Autor: Alexander Pfister| Wydawnictwo: Rebel, Lacerta| BGG

Złośliwi twierdzą, że ta gra przypomina konia w cyrku – wciąż chodzimy w kółko. Ale chciałoby się powiedzieć: za to jak chodzimy! Fabularnie to opowieść z krainy Dzikiego Zachodu, przy czym o tyle bliższa rzeczywistości, że głównie zajmujemy się spędem bydła ze stacją docelową Kansas City, by potem jeszcze wysłać świeżą wołowinę do wielkich miast z obu wybrzeży oceanicznych. Skrzyżowanie mechanika rondla, worker placementu, zarządzania kartami i rozwoju planszetki, które dają bardzo smaczną mieszankę. GWT doczekał się już dwóch mutacji i jednego dodatku, które trochę komplikują grę – być może któryś z nich znajdzie się wkrótce na naszej liście. /suburbius

16. Barrage (-2)

Autor: Tomasso Battista, Simone Luciani | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Gra o spuszczaniu wody, która jest sucha jak wiór. W grze wcielamy się w przedsiębiorców, którzy budują tamy, aby zasilić elektrownie. Tak zakreśla nam się tło tematyczne, ale niech Was to nie zwiedzie. Gra jest mechanicznie trudna, rozgrywka trochę trwa, a neurony się przepalają. Świetna pozycja dla euro wyjadaczy, a w dodatku ma kilka ciekawych dodatków – jak chociażby mapka-plansza 3D. /Piotr

15. Szogun (-6)

Autor: Dirk Henn | Wydawnictwo: Rebel | BGG

Szogun to gra, ale Szogun to też jest coś w rodzaju niepowtarzalnego doświadczenia. Stareńki tytuł, który wciąż epatuje świeżością i oryginalnością: programowanie akcji, area control, specyficzny sposób punktowania powodują, że do gry trzeba podejść w inny sposób niż do innych gier, w których walka jest kluczem do zwycięstwa. I oczywiście najważniejsze: wieża, czyli frustrujący, ale emocjonujący system rozstrzygania konfliktów pomiędzy wojskami graczy. /suburbius

14. Zakazane Gwiazdy (+6)

Autor: Samuel Bailey, James Kniffen, Corey Konieczka | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Niedostępna już kosmiczna gra strategiczna w klimacie Warhammera 40k. Lubię w nim praktycznie wszystko. Mamy olbrzymi klimat, rozbudowaną produkcję jednostek, które wpływają realnie na bitwę, mocno asymetryczne frakcje, a to wszystko w sosie area control i deckbuildingu. Miodzio. Niektórzy mówią, że najlepiej działa na dwie osoby (i pewnie mają rację), ale mi nie przeszkadzają dłużące się bitwy przy większej liczbie (i konieczności oczekiwania na swój ruch, bo walczy tylko dwójka). To pewnie nostalgia, ale nigdy nie odmówię. /trx

13. Posiadłość Szaleństwa 2 ed. (+4)

Autor: Nikki Valens | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Tajemnicze domostwa, mroczne sekrety i pradawny horror na planszy. No, i na pomocnicznym ekranie. Posiadłość Szaleństwa jest dla mnie przede wszystkim tytułem, który sprawił, że przekonałem się do planszówek z aplikacją. O ile pierwsza edycja była świetna, o tyle druga wzniosła format na nowe wyżyny dzięki świetnemu zastosowaniu cyfrowej zawartości, która znacząco skróciła setup i usprawniła rozgrywkę. Choć tytuł ten nie jest już rozwijany, podstawka ze wszystkimi dodatkami zapewnić powinna dziesiątki godzin zabawy, które wydłużyć można jeszcze dodatkowo fanowskimi scenariuszami. /Łukasz

12. Gra o Tron: Gra Planszowa 2 ed. (-)

Autor: Christian T. Petersen | Wydawnictwo: Galakta | BGG

To już jest strategiczny klasyk. Jeżeli chcesz kogoś zdradzić, nie musisz tego robić z kochanką/iem! Wystarczy wbić mu w plecy kosę podczas rozgrywki w GoTa… oczywiście patrząc mu przy tym prosto w oczy. Efekt może być przy tym podobny (ale nie musi), a przyjemność równie wielka (no okej, tu może przesadziłem)… wyrzutów sumienia jest z pewnością mniej! Świetna gra, jeszcze niedawno moja ulubiona, ale jednak za sprawą innego kolosa musiała zosta zdetronizowana. /trx

11. Terraformacja Marsa (+5)

Autor: Jacob Fryxelius | Wydawnictwo: Rebel | BGG

Nie przestanę pisać, że to jest tytuł obowiązkowy na półce. Gra, która pomoże nam wciągnąć świeżaków, gra, która będzie sprawdzała się zawsze. No, chyba, że mamy przy stole kogoś, kto absolutnie nie będzie chciał grać w tak brzydką grę. Niezliczone dodatki, sporo kombinacji, premiowane przyjmowanie strategii (które mogą zepsuć nam inni gracze, którzy zaczęli zbierać to samo co my), rosnący z każdym dodatkiem wachlarz opcji zapewnią nam wiele dobrych godzin grania. Bonusem jest porządne potraktowanie tematu – dla takich geeków jak ja, interesujących się tematami kosmicznymi każda karta odpali w głowie przegródkę z artykułem, który czytaliśmy o potencjalnych technologiach, które mogłyby posłużyć do prawdziwej zmiany oblicza Marsa. /Sir Acid

10. Blood Rage (-6)

Autor: Eric M. Lang| Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Na dalszej pozycji naszej topki znajduje się Chaos w Starym Świecie. Ma to sens, bo Blood Rage to tytuł, w którym Eric M. Lang bierze rdzeń mechaniki z Chaosu i doprowadza go do perfekcji. Do czterech (do pięciu z dodatkiem) klanów wikingów walczy o chwałę w obliczu nadchodzącego Ragnaroku. Świetne Area Control, w którym każda decyzja ma znaczenie. Mocnym elementem Blood Rage’a jest znikoma losowość (walka opiera się o siłę figurek i karty, nie mamy elementu rzutu kośćmi). Całości dopełniają szczegółowe figurki. /Sythriel

9. Scythe (-4)

Autor: Jamey Stegmaier | Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Mechy w dieselpunkowym wydaniu, sugerujące militarny aspekt gry, który jednak (ku zawodzie niektórych) nie jest dominujący w tym tytule. Świetne wykonanie (zwłaszcza pierwszych wydań). Musimy pilnować ekonomii, gramy jak w mocne euro, ale można też zdawać się na los (karty spotkań). Jak już się wdrożymy, to gra zamiast nużyć pokazuje swoje kolejne warstwy. Mało który tytuł tak zachęca do ciągłego optymalizowania, przy równoczesnym wymogu uwzględniania innych graczy. Im więcej osób przy stole, tym grubiej (w partiach na dwie czy trzy osoby jest wręcz pusto, jak już posmakujemy grania w komplecie). Dobre dodatki, kampania fabularna i kolejny tytuł (Ekspedycyjne) pokazują, że stylistyka i mechaniki cały czas się sprawdzają w niemłodym już tytule, jakim jest Scythe. /Sir Acid

8. Star Wars: Rebelia (-2)

Autor: Corey Konieczka | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Rebelia to fenomenalny tytuł zarówno dla tych, którzy uwielbiają Gwiezdne Wojny, jak i dla tych, którzy niekoniecznie wiedzą kim są Luke Skywalker, Han Solo, Leia Organa i Darth Vader. Asymetryczna, epicka rozgrywka dla dwójki graczy pozwoli wam zreinterpretować wydarzenia z oryginalnej trylogii filmowej. Świetna gra sama w sobie, a z dodatkiem Imperium u Władzy majstersztyk. Warto. /Sythriel

7. Wojna o Pierścień (-4)

Autor: Roberto Di Meglio, Marco Maggi, Francesco Nepitello | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Gra planszowa, której partię kończysz na stojąco? Wojna o Pierścień. Gra planszowa, która pisze niesamowite i niepowtarzalne scenariusze dla każdej partii? Wojna o Pierścień. Najlepsza gra strategiczna dla dwóch osób wraz z numerem 8 tegorocznego zestawienia? Wojna o Pierścień. Jedno z najlepszych zawiązań tematyki i mechaniki w grze planszowej? Wojna o Pierścień. Co powinieneś zrobić po przeczytaniu tej krótkiej opinii? KUPIĆ WOJNĘ O PIERŚCIEŃ! Nie masz z kim grać? Trudno, graj z lustrem. Nie pożałujesz. TOP TOPÓW! / Carmash

6. Horror w Arkham: Gra Karciana (+5)

Autor: Nate French, MJ Newman | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Kolejny rok mija, a Arkham LCG wciąż ma się dobrze! Tegoroczna Uczta w Dolinie Hemlock to już 9. cykl rozszerzeń do tej fenomenalnej koopowej karcianki. Na uwagę zasługuje też fakt, że seria wciąż jest tłumaczona i wydawana na polskim rynku, osiągając iście rekordowy wynik. Fanom nie trzeba polecać, za to neofitów warto ostrzec: zdecydowanie jest to tytuł bardzo angażujący – zarówno czasowo, jak i finansowo. Jeśli jednak przepadacie za klimaciarskimi grami spod znaku przedwiecznego zła, pełnymi oślizgłych macek i mrocznych kultystów, nie znajdziecie na rynku nic lepszego w tej kategorii. /Łukasz

5. Eclipse: Drugi świt galaktyki (+5)

Autor: Touko Tahkokallio | Wydawnictwo: Lautapelit.fi | BGG

Gdy nie macie czasu na Twilight Imperium, albo po prostu potrzebujecie szybszego 4x, Eclipse to świetny wybór. Nauczycie grać każdego nowicjusza i to w rozsądnym czasie. Dobrze przemyślany system rozwoju okrętów, świetne wykonanie, wystarczająco dużo niesymetrycznych ras, żeby dać graczom dużo zabawy. W tym roku wychodzą kolejne dodatki, sama gra jest jeszcze do kupienia. Gra się bardzo dobrze skaluje, przez co nawet „szybki” duelek na dwóch będzie fascynujący. Polecam. /Sir Acid

4. Diuna: Imperium (+3)

Autor: Paul Dennen | Wydawnictwo: Lucky Duck Games| BGG

Z roku na rok coraz wyżej w naszym rankingu – w pełni zasłużenie. Złożona z pozornie prostych mechanik gra w świecie Diuny jest pewniakiem, gwarantującym świetną rozgrywkę przy każdym gotowym na rywalizację stole. Mamy do niej dwa dodatki, w każdej konfiguracji będzie się wam grać świetnie; mocne pvp, ciągła obserwacja przeciwnika i planowanie, które może zostać brutalnie przez fintę finty w fincie. Świetnie oddany klimat świata stworzonego przez Franka Herberta. /Sir Acid

3. Władcy Ziemi – Dominant Species (+5)

Autor: Chad Jensen | Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Niech nie zmyli was trzecie miejsce na naszej liście. Władcy Ziemi to absolutna topka gier planszowych — w prywatnych topkach części z nas znajduje się na pierwszym miejscu. Zresztą… wystarczy zacytować suburbiusa sprzed roku — „Nie dziwcie się, że Władcy Ziemi prą do góry i coś czuję, że w przyszłorocznym topie będą wyżej”.

O samej grze na tym etapie na pewno już słyszeliście: Area Control łączone z programowaniem akcji, w tle walka sześciu gromad zwierząt o przetrwanie nadchodzącej epoki lodowcowej. Absolutny fenomen, w którym wszystko działa, jak w szwajcarskim zegarku. Najnowsze wydanie hitu uświetnia odświeżona oprawa graficzna i pionki w kształcie zwierząt. /Sythriel

2. Brass Birmingham (-1)

Autor: Gavan Brown, Matt Tolman, Martin Wallace | Wydawnictwo: Rebel, Phalanx | BGG

Nie wiem, co można napisać więcej o Brassie. Jeżeli jeszcze nie znacie gry, to jest to euras ze ścisłego topu, jedna z niewielu gier, która od pierwszej rozgrywki zrobiła na mnie takie wrażenie. Nieskomplikowane zasady rozgrywki, w której wcielamy się we właścicieli kompanii z okresu rewolucji przemysłowych nie przygotowują nas na sieć wzajemnych zależności i interakcji z działami innych graczy. Gra może sprasować mózg, gdy chcemy mocno na poważnie pościgać się z rywalami, równocześnie można grać lżej. Sprawdzi się niemal zawsze. Największym problemem dla autora gry będzie przebicie swojego pomysłu – trudno mi sobie wyobrazić jeszcze lepszy tytuł. / Sir Acid

1. Twilight Imperium 4 ed. (+1)

Autor: Dane Beltrami, Corey Konieczka, Christian T. Petersen | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Umarł Król! Niech żyje Król! Po latach dominacji euraska (patrz wyżej), po naszych wielu rozgrywkach, Twilight w końcu wskoczył na pierwsze miejsce. Czy na długo? Tego nie wie nikt, ale jeżeli miałby to być tylko epizod, to i tak pełni zasłużony. Gra-Gigant. Kilka grubych do kilkunastu godzin rozgrywki, asymetryczność frakcji, epickość bitew, zróżnicowanie jednostek, multum mikro zasad, a trzon banalnie prosty, bo przy tej wadze większe skomplikowanie mogłoby zabić. Raz na kwartał zagrać musimy, bo inaczej jest nam źle i jakoś pusto. Czy kiedyś się nam znudzi? W takim tempie raczej nie… /trx