TO NIE JEST AKTUALNA TOP LISTA WG REDAKCJI ANGRY BOARDGAMER. POWSTAŁA NOWSZA WERSJA!

Tradycja dla niektórych to rzecz ważniejsza od czegokolwiek innego. My, aż tak bardzo konserwatywni w tym aspekcie nie jesteśmy, jednak myślimy, że jak coś się zaczęło, to trzeba to kontynuować (a że końca nie ma…). Szczególnie że zarówno wam, jak i nam się to podoba. Mowa oczywiście o topce najlepszych gier wszech czasów, czyli zestawieniu naszych 50 ulubionych gier. Jak mamy w zwyczaju, w okolicach wakacji (bo z początkiem/końcem roku mamy podsumowania i oczekiwania) wrzucamy właśnie taką listę.

Przed lekturą chciałbym ostrzec, że jest to topka, w której głosowała cała redakcja, dlatego nie zdziwcie się, że obok sucharków leżą ameritrashe – jest ona wybitnie zróżnicowana, tak jak my sami, ale wydaje nam się, że dzięki temu, każdy może znaleźć coś dla siebie.

No i jak zwykle, powtarzam po każdym, który takie topki robi – wszystkie gry z tej topki są zajebiste – to, że jakaś gra jest na 18, a inna na 19 miejscu, nie znaczy, że jest realnie lepsza – dostała troszkę więcej punktów w głosowaniu – i tyle.

Spadki

Żeby pojawiły się nowe tytuły, któreś muszą zniknąć. Poniżej znajdziecie zestawienie gier, które wypadły z zeszłorocznego zestawienia, co jednak również – tak jak wcześniej wspomniałem – nie oznacza, że już nam się nie podobają. Zwyczajnie nie zmieściły się i musiały wypaść.

• SPADEK z 49. Nieustraszeni: Normandia – Autor: Trevor Benjamin, David Thompson| Wydawnictwo: Ogry Games | BGG
• SPADEK z 48. X-Wing: Gra Figurkowa 2 ed. – Autor: Jason Little | Wydawnictwo: Rebel (Asmodee Polska) | BGG
• SPADEK z 47. Brzdęk w Kosmosie – Autor: Paul Dennen| Wydawnictwo: Lucrum Games | BGG
• SPADEK z 45. 51. Stan: Master Set – Autor: Ignacy Trzewiczek | Wydawnictwo: Portal | BGG
• SPADEK z 44. Rising Sun – Autor: Eric M. Lang | Wydawnictwo: Portal | BGG
• SPADEK z 43. Android: Netrunner – Autor: Richard Garfield, Lukas Litzsinger| Wydawnictwo: Galakta | BGG
• SPADEK z 42. 7 Cudów Świata – Pojedynek – Autor: Antoine Bauza, Bruno Cathala | Wydawnictwo: Rebel (Asmodee Polska) | BGG
• SPADEK z 35. Horror w Arkham 3 ed. – Autor: Richard Launius, Nikki Valens, Kevin Wilson | Wydawnictwo: Galakta | BGG
• SPADEK z 34. The Godfather: Imperium Corleone – Autor: Eric M. Lang| Wydawnictwo: Portal | BGG

---

No okej. Koniec tego pitolenia, czas na mięso. Zapraszamy na planszową wyżerkę. Smacznego.

Oto najlepsze gry planszowe wszech czasów wg redakcji Angry Boardgamera.

50. Hero Realms (-9)

Autor: Robert Dougherty, Darwin Kastle | Wydawnictwo: IUVI Games | BGG

Co powiecie na deck-buildingowy pojedynek na magię, miecze i wpływy? A może epicki boss fight, w którym jeden gracz stanie naprzeciw całej grupie bohaterów? Albo kooperacyjną kampanię z systemem rozwoju postaci? Z obecnym zapleczem dodatków w Hero Realms znajdziecie to wszystko i więcej. Już sama podstawka spokojnie wystarcza na długie godziny niesamowicie satysfakcjonującej i dynamicznej rozgrywki, a seria z roku na rok rozwija się coraz bardziej. /Łukasz

49. Anachrony (N)

Autor: Dávid Turczi | Wydawnictwo: Albi Polska | BGG

Anachrony to złożone i dość ciężkie euro, ale z takim klimatem, że najwięksi sceptycy, moim zdaniem, przekonają się do takich tytułów. Niesamowita, świetnie działająca mechanika manipulacji czasem – samo to wystarczy, żeby gra zapadła w pamięć, a mamy jeszcze mechy, worker placement, dziesiątki decyzji i kombinowanie, jak sobie złożyć silniczek. Całość jest mocno modularna, przez co można poskładać sobie grę. Anachrony mną wstrząsnęło, tak jak kiedyś Scythe, czy Brass. Nawet jeżeli nie jest się zwolennikiem eurasów, czy klimatu ponurej przyszłości, uważam, że każdy planszówkowicz powinien przynajmniej raz w to zagrać. /Sir Acid

48. Cthulhu: Death May Die (N)

Autor: Rob Daviau, Eric M. Lang | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Jeżeli masz w ekipie graczy, którzy chcieliby spróbować Ameri, to Death May Die jest jednym z lepszych wyborów. Wartka akcja, klimat tak gęsty, że zagina czasoprzestrzeń i prędkość, z jaką Złe Rzeczy dzieją się na planszy to jedno. Wielkie figurki przedwiecznych i to, że zamiast wpadać w odmęty obłędu, nasi bohaterowo do nich strzelają, to drugie. Tak, kochani, pulpowy styl i Cthuhlu świetnie do siebie pasują, możecie już hejtować. Ja tam uważam, że po wszystkich przegranych partiach w wielu już grach z tego “uniwersum” świetnie jest móc sobie odbić, wyżyć się za te wszystkie porażki…ale! Tutaj też nie jest tak do końca łatwo i będziecie często uciekać spod topora, macek czy utraty poczytalności w ostatnim możliwym ruchu. Nie wiem, jak to działa, ale często tak bywa – co powoduje, że strach w nocy patrzeć przez okno…żeby nie dostrzec za dużo. Odpływam? Nie, panie doktorze… Dla mnie to jest gra, która definiuje gatunek. /Sir Acid

47. Świat Dysku: Ankh-Morpork (+3)

Autor: Martin Wallace | Wydawnictwo: Phalanx Games | BGG

Wygląda na to, że wraz ze stałym wzrostem ceny na rynku wtórnym, ten biały kruk wspina się też coraz wyżej na naszej liście. Choć zdążyła się już ukazać solidna reimplementacja przenosząca sprawdzoną mechanikę w realia wiktoriańskiej Anglii, nie udało jej się wypchnąć Świata Dysku z rankingu. To najlepszy dowód na to, jak niepodrabialna jest to gra. A może po prostu przemawia przez nas nostalgia? Tak czy inaczej, polecamy, o ile udało Wam się dorwać egzemplarz przed laty, albo ma go w kolekcji ktoś z Waszych znajomych. Bo choć to kawał świetnej gry, aktualne ceny raczej nie odzwierciedlają jej jakości. /Łukasz

46. Mombasa (-10)

Autor: Alexander Pfister| Wydawnictwo: Lacerta | BGG

Euro w Afryce? Da się, gdyż tamże właśnie dzieje się ta mimo upływu lat bardzo oryginalna planszówka. Pod koniec XIX wieku najróżniejsze kompanie handlowe, przy poparciu swoich rządów, rzuciły się, by podzielić pomiędzy siebie afrykańskie bogactwa. Bierzemy udział w tym niecnym procederze, handlując bawełną, kawą czy bananami, ale też zdobywając diamenty. W grze zarządzamy ręką kart, co rundę odzyskując tylko część z nich, staramy się zająć jak największy i jak najbogatszy fragment Afryki, ale nie sami, lecz tą kompanią, w którą najwięcej zainwestowaliśmy. Mnóstwo myślenia strategicznego, negatywnej interakcji i poczucia uczestnictwa w planszówkowej uczcie. /Wojtek

45. Inis (-8)

Autor: Christian Martinez | Wydawnictwo: Portal | BGG

Gra niemal równie dobra, jak niedoceniona. Inis to gra area control oparta na drafcie, która dzięki stosunkowo prostej mechanice pozostawia spore pole do grania nad stołem. Rezygnując zaś z punktów zwycięstwa na rzecz trzech różnych warunków wygranej, zachęca do spektakularnych zagrywek i pozostaje emocjonująca do samego końca. /Łukasz

44. Endeavor: Wiek Żagli (N)

Autor: Carl de Visser, Jarratt Gray | Wydawnictwo: Czacha Games | BGG

Pod koniec XV wieku europejskie karawele i karaki wyruszyły na morza i oceany, aby odkrywać nowe kontynenty, nawiązywać kontakty handlowe i zdobywać bogactwa. Wcielamy się w odkrywców, którzy najpierw eksplorują, a potem eksploatują odległe krainy, by nasza nacja odniosła największy sukces. A robimy to w bardzo prosty sposób – po prostu bierzemy z planszy głównej żetony, którymi wypełniamy naszą planszetkę, wzmacniając nasz potencjał poprzez rozwój i odpowiednie branie i zagrywanie kart. Fantastyczny moduł przedsięwzięć podkręca regrywalność i uatrakcyjnia zasady. Banalna w zasadach, piękna w wykonaniu, szalenie rywalizacyjna, regrywalna i pomysłowa, taką jest gra Endeavor. /Wojtek

43. Court of the Dead: Mourners Call (N)

Autor: Patrick Marino | Wydawnictwo: Project Raygun | BGG

Skąd wiadomo, że to zauroczenie od pierwszego zagrania? Między innymi stąd, że od momentu, kiedy zagrałem w Court of the Dead minął już rok z hakiem, to ja nadal myślę o tym tytule i bardzo chciałbym w niego zagrać. Strategiczna gra, w której wcielamy się w jednego z nieumarłych walczącego o miejsce w radzie Podziemia i unikając przy tym gniewu walczących ze sobą Aniołów i Demonów? Ja to kupuję. Niestety, brak polskiego wydania wciąż boli. Może któryś z wydawców w końcu by to wydał? /Wilczur

42. Detektyw: Kryminalna Gra Planszowa (-4)

Autor: Przemysław Rymer, Ignacy Trzewiczek, Jakub Łapot | Wydawnictwo: Portal | BGG

Seria mocno się rozgrywa. W tym roku pojawił się Wiedeński Łącznik (klimaty szpiegowskie), a za kilka miesięcy wskoczy przy okazji premiery filmowej wersji – Diuna (Sekrety Rodu). Wydaje się, że mechanika Tropów z oryginału (bo o nim przy okazji 42 miejsca mówimy) jest całkiem zacna i twórcy wdrażają ją nie tylko przy okazji tytułów stricte detektywistycznych, ale również przygodowych. Zobaczymy. /trx

41. Zamki Burgundii (-9)

Autor: Stefan Feld | Wydawnictwo: Rebel | BGG

Mam wrażenie, że jest to gra, której nie trzeba nikomu przedstawiać. Wizytówka króla sucharów Stefana Felda. Jeżeli w grach interesuje Cię wyłącznie mechanika to jeden z lepszych wyborów. Gra, która łączy przystępność zasad z szerokim wachlarzem możliwości. Z jednej strony wszystko oparte jest o rzut kości, z drugiej ogrom możliwości pozwala zapanować nad ich losowością. Im więcej kombosów uda nam się wykręcić, tym większa satysfakcja. Idealna do pozyskiwania adeptów na eurograczy. Obecnie na rynku dostępne jest jubileuszowe wydania, które pozwala wzbogacić grę o dodatkowe warianty. /Gekon

40. X-COM: Gra planszowa (N)

Autor: Eric M. Lang | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Gradaptacja gry komputerowej, czy raczej serii gier komputerowych traktujących o odpieraniu kosmicznych najeźdźców. Dla mnie osobiście – pierwsza ogrywana gra z aplikacją. Stres znany z komputerowych oryginałów autor osiąga tutaj limitami czasowymi – gramy jako zarządzający organizacją X-Com, każdy gracz wciela się w innego oficera (tutaj największa wada gry – zasadniczo bez kompletu czterech graczy nie ma sensu grać; jest to możliwe, ale dość frustrujące, bo jedna osoba musi wziąć na swoje barki kilka ról). Aplikacja serwuje nam sytuacje typu “masz 120 sekund na podjęcie decyzji, czy stracić to terytorium, ten oddział, czy kawałek bazy” – co chwila i bez wytchnienia. Niesamowite przeżycie, aczkolwiek nie jest to tytuł do codziennego grania. X-Com świetnie się broni nawet dla osób, które nie miały kontaktu z oryginalnymi komputerowymi grami, ale błyszczy w oczach ludzi, którzy znają z autopsji (hehe) sytuacje, gdzie mając 99% szans na trafienie, nasi żołnierze pudłują…z dwóch metrów. Polecam, póki można zainstalować na czymkowiek aplikację do gry. /Sir Acid

39. Podwodne Miasta (N)

Autor: Vladimír Suchý | Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Nazwisko Suchy zobowiązuje do tworzenia ciężkich euraczy. Tak suchych jak piaski pustyni. Czy przeniesienie tematyki pod wodę sprawi, że gra wypłynie na szerokie wody? Podwodne Miasta to ciężki euracz traktujący o rozbudowie podwodnej sieci miast. Zagrywaj karty i wykonuj akcje z planszy głównej – tak w skrócie można opisać mechanikę gry. Lubiana przez wielu nie bez powodu trafia często na mój stół. Oprócz podstawowej wersji mamy też dodatek, który uzupełnia podstawkę o elementy, które jeszcze bardziej rozbudowują jej miodność. /Wilczur

38. Twilight Struggle: Zimna Wojna (+1)

Autor: Ananda Gupta, Jason Matthews | Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Zimna Wojna to (wydaje się) wdzięczny temat, by zrobić grę planszową – a tu jakieś historie szpiegowskie, a tu przepychanki dwóch głównych bohaterów tamtejszych czasów – USA i ZSRR. Ta gra opowiada o tym drugim i powiem wam szczerze, że robi to bardzo dobrze. Oczywiście całą historię piszemy od nowa i USA wcale nie musi wygrać. /trx

37. Terra Mystica (+9)

Autor: Jens Drögemüller, Helge Ostertag| Wydawnictwo: Bard| BGG

Wymagająca gra euro w świecie fantasy, choć zdawałoby się to wykluczać. Daje możliwość w podstawowym wydaniu zagrania jedną z 14 ras. Doczekała się dwóch dodatków. Ostatni “Kupcy” nieco wskrzesił pamięć o tym tytule, a mnie samemu pozwolił na nowo przypomnieć sobie o jego świetności – klasa sama w sobie – mimo upływu lat pokazuje pazur. Zdecydowanie dla zaawansowanych graczy. /Gekon

36. Blackout: Hongkong (N)

Autor: Alexander Pfister | Wydawnictwo: Lacerta | BGG

Niewiele jest gier euro, które sprawiają, że mógłbym w nie grać non stop. Blackout: Hongkong należy właśnie do tych nielicznych tytułów. Prosta, a zarazem skomplikowana mechanika, intrygujący styl graficzny oraz… No właśnie to „coś”, czego nie da się opisać słowami. Warto również dodać, że prócz rozgrywki rywalizacyjnej możemy również rozegrać kooperacyjną kampanię, gdzie łączymy siły, aby przywrócić spokój w Hongkongu. /Wilczur

35. Teotihuacan: Miasto Bogów (-6)

Autor: Daniele Tascini | Wydawnictwo: Portal | BGG

Teotihuacan w wolnym tłumaczeniu to miejsce, w którym ludzie stają się bogami. I trochę tak jest, bo nasi robotnicy (kości) tak bardzo dojrzewają podczas swoich robót, że w pewnym momencie umierają stając się bogami, a jednocześnie odradzają, by służyć nam dalej. Interesująca mechanicznie gra worker placement, w której zdobywamy surowce, aby budować bogom piramidę (bo za to jest najwięcej punktów), ale też zbierać je innymi metodami. Chociaż nie jest to prosta gra, sprawia mnóstwo przyjemności z rywalizacji. /Wojtek

34. Chaos w Starym Świecie (+6)

Autor: Eric M. Lang| Wydawnictwo: Galakta | BGG

W wielu kręgach kultowa a przede wszystkim trudno dostępna gra planszowa autorstwa Erica M. Langa – znanego głównie z tytułów area control. Chaos w Starym Świecie to również gra tego typu. Gracze stają po tej ‘złej’ stronie barykady – wcielają się w bogów chaosu i konkurują między sobą o to, który najbardziej spustoszy Stary Świat. System walki inspirowany jest bitewniakiem – każda figurka ma swoje statystyki, ale o zadaniu przeciwnikom obrażeń lub nie decyduje rzut kośćmi. /Sythriel

33. Dark Souls: The Card Game (-10)

Autor: David Carl | Wydawnictwo: Steamforged Games Ltd.| BGG

Dark Soulsy, to serio, o której mógłbym rozmawiać godzinami. Nawet z czystym sumieniem przyznaję się, że należę do grona fanów tej zacnej serii. Gdy dowiedziałem się, że jest gra planszowa i to w dodatku karcianka, to nie mogłem przejść obojętnie obok tego tytułu. Dark Souls: The Card Game to kooperacyjny tytuł, który bardzo zmyślnie przenosi idee Soulsów. Symulatorem umierania na planszy bym to nie nazwał, ale każdy fan Soulsów powinien chociaż tego tytułu spróbować, bo naprawdę warto! /Wilczur

32. Root (+1)

Autor: Cole Wehrle | Wydawnictwo: Portal| BGG

Niewiele jest tytułów, które wynoszą asymetrię na pierwszy plan tak bardzo, jak Root. Podstawowe pudło to w zasadzie cztery gry w jednej, połączone w przecudny miszmasz gry ekonomicznej, area control, tableau building, a nawet przygodówki. Wszystko to okraszone uroczymi wizerunkami leśnych zwierzątek w niepowtarzalnym stylu Kyle’a Ferrina, które nadają grze swoistej lekkości pomimo dość wysokiego progu wejścia. Bo przecież nic tak nie zachęca do krwawej wojny o wpływy jak słodziuchny szop i kot w płaszczyku. Mamy nadzieję, że w tym roku doczekamy się wreszcie szumnie zapowiadanego drugiego dodatku wprowadzającego do gry księstwa kretów i kruczych spiskowców. /Łukasz

31. Roll Player (-3)

Autor: Keith Matejka | Wydawnictwo: Ogry Games | BGG

W podstawowej wersji stosunkowo szybka gra z draftem i zarządzaniem kośćmi. Ubrana jest w klimat gier RPG. Gracze tworzą swoje postaci, muszą zadbać by miały odpowiednie cechy atrybutów, kupują dla nich broń, pancerz, zdolności i cechy. Roll Player doczekał się dwóch dodatków – ‘Potwory i Sługusy’ oraz ‘Chochliki i Chowańce’. /Sythriel

30. Agricola (-10)

Autor: Uwe Rosenberg| Wydawnictwo: Lacerta | BGG

Złośliwie nazywana najbardziej duszącą graczy planszówką. Gra z tych, które się albo kocha, albo nienawidzi. Aż dziw bierze, że Agricola ma już 14 lat i wciąż urzeka kolejne kohorty stykających się z nią graczy, generowane nowe wersje (niestety uproszczone) podbijają wciąż i wciąż kolejne stoły. Budowanie gospodarstwa rolnego w XVII wieku, walka z głodem, trzymanie zwierząt w domu, masa kart i worker placement – wciąż bardzo dobre i bardzo świeże, a jednocześnie wyznaczające ramy gatunku. /Wojtek

29. Terraformacja Marsa (-10)

Autor: Jacob Fryxelius | Wydawnictwo: Rebel (Asmodee Polska) | BGG

Planszówkowy fenomen. Gra, która ma tyle wad, że nie powinna stać się takim hitem sprzedażowym. Po prostu ma coś w sobie, i to pomimo dość przeciętnego wydania. Liczba dodatków zaczyna przerażać, również tych fanowskich, i zaczynam mieć obawę, że kolejne elementy coraz bardziej rozwadniają szkielet gry podstawowej. Nie można jednak odmówić różnorodności rozgrywek. Poczynając od cech korporacji, w którą przyjdzie nam zarządzać po zestawy kart, które przyjdzie nam kupić – naprawdę trudno o dwie podobne partie. Dziwnie do zabrzmi, ale jest w niej mimo wszystko sporo klimatu. /Gekon

28. Aeon’s End (-7)

Autor: Kevin Riley | Wydawnictwo: Portal | BGG

Aeon’s End to seria, którą określam „najlepszą grą dla par”. Deckbuildery, to mój ulubiony gatunek gry, a na dodatek w tej serii nie występuje coś, co wielu graczy nie cierpi. Chodzi oczywiście o losowość przy tasowaniu talii. Tutaj sami układamy karty w taki sposób, jaki nakazuje nam instrukcja i ich kolejność zagrywania, przez co mamy większą kontrolę na to, co się wydarzy. Dodatkowo, Nemezis, główni przeciwnicy w grze, są trudni do pokonania, dlatego współpraca i dobrze dobrana strategia jest kluczowa, żeby zwyciężyć. Prócz dwóch „podstawek” do Aeon’s End wydano sporo dodatków, dzięki czemu gra starcza na bardzo, bardzo długo. /Wilczur

27. Martwa Zima: Gra Rozdroży (-1)

Autor: Jonathan Gilmour, Isaac Vega| Wydawnictwo: Factory of Ideas | BGG

Gry z elementem ukrytego zdrajcy zawsze dzielą graczy. To w pełni zrozumiałe, że nie każdemu odpowiada kilkugodzinna atmosfera knucia i nieufności. Dla tych jednak, którzy utożsamiają dobrą zabawę z ciągłym przerzucaniem się podejrzeniami i festiwalem noży wbjanych w plecy, Martwa Zima jest pozycją obowiązkową. Spora pula ukrytych celów, scenariuszy, ocalałych i kart rozdroży wprowadzających wydarzenia fabularne gwarantuje jej zaś bardzo wysoką regrywalność. /Łukasz

26. Klany Kaledonii (-8)

Autor: Juma Al-JouJou | Wydawnictwo: Czacha Games | BGG

Gra, która pojawiła się trochę znikąd, podejrzewana o bycie reimplementacją Terry Mystiki, okazała się znakomitym, samodzielnym tytułem, który podbił planszówkowe stoły i został oceniony jednoznacznie pozytywnie. W Klanach prowadzimy jeden ze szkockich rodów w czasach wczesnego kapitalizmu, z jednej strony intensywnie rozwijając produkcję rolną, poprzez zajmowanie kolejnych mniej lub bardziej wartościowych pól, z drugiej handlując dobrami i wykonując kontrakty. Tajemniczy autor Juma Al-JouJou wziął sample mechanik z kilku gier i stworzył pełnokrwisty tytuł, sprawiający mnóstwo satysfakcji graczom na całym świecie. /Wojtek

25. Cywilizacja: Poprzez Wieki (-8)

Autor: Vlaada Chvátil | Wydawnictwo: Rebel (Asmodee Polska) | BGG

To jest gra, która ma mnóstwo wad: jej obsługa jest nieintuicyjna, trwa bardzo długo, rozgrywka nad stołem może być niesprawiedliwa, a jeśli któryś z graczy odstaje militarnie może się od razu usiąść w kącie i zacząć płakać. Ale jednocześnie jest to najlepsza gra cywilizacyjna, w której karty potrafią zasymulować rozwój ludzkości od epoki brązu po podbój kosmosu i prześledzić rozwój kultury od budowy piramid po wynalezienie bomby atomowej. Jeśli lubisz epickie epopeje o dziejach ludzkości Cywilizacja: Poprzez wieki jest właśnie dla ciebie. Oczywiście nie wspomnimy ani słowem o świetnej apce, bo jesteśmy blogiem o planszówkach, prawda? /Wojtek

24. Robinson Crusoe: Przygoda na Przeklętej Wyspie (-2)

Autor: Ignacy Trzewiczek | Wydawnictwo: Portal | BGG

W moim odczuciu jest to tytuł, który powinien być w domu każdego gracza. Świetna, trudna i wymagająca kooperacja, która kopie po tyłkach i nie bierze jeńców. Jeden z najlepszych polskich tytułów. Gra przenosi nas na bezludną wyspę (z założenia, chociaż różne scenariusze mogą powiedzieć nam co innego), jednak nie będzie różowo. Banany to rzadkość, pantery są za co drugim zakrętem, jest zimno i pada, jest zimno i pada na to miejsce pośrodku… niczego. /trx

23. Nemesis (-9)

Autor: Adam Kwapiński| Wydawnictwo: Rebel | BGG

Nasz polski horror science fiction “wcalenieobcy” mocno zleciał w tym roku, ale być może zasłużył sobie to przez dość dramatyczny błąd polskiego wydawcy przy dodruku, który mocno namieszał. Bardzo ciężki klimat klaustrofobicznej ucieczki i beznadziejnej próby uratowania siebie, często kosztem innych. Pysznie. /trx

22. Eldritch Horror (+2)

Autor: Corey Konieczka, Nikki Valens | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Choć jest tylko spin offem głównej serii, zdaniem wielu to najdoskonalszy etap rozwoju formuły zapoczątkowanej przez Horror w Arkham. Eldritch Horror rozciąga miejsce akcji z dusznego miasta na wszystkie kontynenty, dając graczom możliwość przeżycia przygód, które w samym Arkham byłyby niemożliwe. Odczuwalnie upraszcza przy tym mechanikę, choć nie próbuje jej rewolucjonizować. To perfekcyjne rozwinięcie sprawdzonej ameritrashowej formuły. /Łukasz

21. Posiadłość Szaleństwa 2 ed. (+10)

Autor: Nikki Valens | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Gra typu Dungeon Crawler osadzona w świecie Mitologii Cthulhu autorstwa H.P. Lovecrafta. Przepięknie wykonana, niesamowicie klimatyczna. Z pewnością odnajdą się w niej gracze RPG zaznajomieni z systemem Zew Cthulhu. Ciągła atmosfera zagrożenia, przemyślane scenariusze i zagadki, walki z potworami i pomocna aplikacja. Trzeba spróbować! /Sythriel

20. Mage Knight (-8)

Autor: Vlaada Chvátil, Paul Grogan, Phil Pettifer| Wydawnictwo: Portal Games | BGG

Co zrobić, kiedy my mamy ochotę zagrać w coś ciężkiego, a nie mamy nikogo pod ręką? W dodatku chcemy pograć i w ameri, i w euro oraz cieszyć oko pomalowanymi figurkami. Te oraz inne zachcianki zaspokoi nas Mage Knight. Epicka przygoda ze zmyślnie schowanymi mechanikami euro, figurki, które od razu są pomalowane. Nie bez powodu Mage Knight jest uznane za jedną z lepszych gier solo i sam tę opinię potwierdzam. Ciężka, długa, wymagająca, a zarazem strasznie satysfakcjonująca i wbrew pozorom, piekielnie regrywalna. Nie rozpisując się już więcej, sprawdźcie najlepiej sami i się przekonajcie, że warto. /Wilczur

19. Gloomhaven (+8)

Autor: Isaac Childers | Wydawnictwo: Albi Polska | BGG

Wciąż numer jeden na liście rankingu użytkowników Board Game Geek. Wyróżnia się ogromną ilością zawartości i systemem walki rezygnującym z używania kości (ma w sobie coś z euro gier). Gloomhaven to dungeon crawler typu legacy i idealna pozycja dla każdego gracza ceniącego sobie rozbudowaną fabułę i rozwój postaci. Wkrótce przekonamy się czy król zostanie zdetronizowany przez swojego następce – Frosthaven. /Sythriel

18. Great Western Trail (-8)

Autor: Alexander Pfister| Wydawnictwo: Lacerta | BGG

Druga połowa XIX w., zachodnie rubieże kształtujących się Stanów Zjednoczonych. Stada krów, hodowane na bezbrzeżnych preriach, kowboje muszą przepędzić przez niebezpieczne tereny, by doprowadzić je do Kansas, wielkiego centrum handlowo-kolejowego. A w co gramy? Ano zarządzamy ręką kart z krowami w taki sposób, aby po drodze pozbyć się tych niepotrzebnych (możliwie za jakieś profity), by do Kansas dotrzeć z jak najbardziej różnorodnym stadem. Inwestujemy w kolej, by jak najlepiej je sprzedać, a i zatrudnianie pomocników też da nam trochę punktów. Pfister w najwyższej formie: rewelacyjna mieszanka mechanik, przyjemność grania, niegłupie zasady, poczucie sprawczości, rozmach, świetne pomysły. /Wojtek

17. Tainted Grail: Upadek Avalonu (N)

Autor: Krzysztof Piskorski, Marcin Świerkot | Wydawnictwo: Awaken Realms | BGG

Zasadniczo jest to bardziej interaktywna, klimatyczna opowieść, niż gra. Bardziej paragrafówka, niż planszówka. Bardziej… Upadek Avalonu to dziejąca się w umierającej krainie opowieść o bohaterach mimo woli, o traceniu nadziei, historia niebezpiecznie bliska pewnej jesieni…ale wyłamująca się nieco ze schematu. Oto na tle wielu podobnych światów mamy historię arturiańską, co jest powiewem świeżości. Ciężkawe pudło oprócz setek kart zawiera grubą księgę przygód, z której skacząc po paragrafach snujemy naszą opowieść. Kampania zabierze nam sporo czasu, a w drodze (niestety mocno opóźnionej) są jeszcze dodatki, które mają więcej treści niż podstawka. To nie jest planszówka, to jest opowieść, pewne przeżycie – historia, którą sobie sami ułożymy, historia, która może być opowiedziana na wiele różnych sposobów – wszak można wybierać i bohaterów i ścieżki ich postępowania. /Sir Acid

16. Star Wars: Imperium Atakuje (-3)

Autor: Justin Kemppainen, Corey Konieczka, Jonathan Ying | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Lasery latające nad głowami, pojedynki na miecze świetlne, legendarni bohaterowie i arcyzłole z odległej galaktyki. Wszystko to upchane w kampanijnym dungeon crawlerze, który wyciąga z serii Star Wars to, co w niej najlepsze. Imperium Atakuje dało mi najwięcej frajdy z zabawy plastikowymi figurkami od ukończenia zerówki. Przy trzech trybach rozgrywki i całym stosie dostępnych dodatków każdy fan gwiezdnej sagi powinien znaleźć tu coś dla siebie. Szkoda tylko, że gra od dłuższego czasu nie jest już rozwijana, a z dostępnością dotychczasowych rozszerzeń z roku na rok jest coraz słabiej. Być może czas na kolejną edycję? /Łukasz

15. Szogun (+10)

Autor: Dirk Henn | Wydawnictwo: Rebel | BGG

Mówiąc Szogun, myślę wieża. Ma ona oczywiście swoich przeciwników, ale trudno jest osiągnąć większe napięcie podczas oczekiwania na wynik stoczonej właśnie potyczki. Walki o terytoria na mapie feudalnej Japonii, gdzie zbieranie podatków i plonów ryżu ma niekiedy większe znaczenie niż rozwój militarny. W czasie programowania akcji można faktycznie poczuć się jak generał planujący ruchy swoich wojsk. Z jednej strony strategia, z drugiej szczęście lub pech wieży. Niezapomniane emocje. Mimo upływu lat, nadal ma silną pozycję wśród gatunku area control. Poza tym dowodzi, że wypasione figurki na planszy wcale nie są potrzebne, by rozegrać satysfakcjonującą partię. /Gekon

14. Barrage (N)

Autor:  Autor: Tomasso Battista, Simone Luciani | Wydawnictwo: Portal Games | BGG  |

Barrage szturmem podbija wyższą część stawki w naszej topce wszech czasów. Gra euro o przepuszczaniu wody przez tamy i zasilaniu elektrowni. Na planszy jest zawsze ciasno i każdy ruch należy dokładnie przemyśleć. Nieuważny gracz może zostać przyblokowany przez oponentów. Barrage nie jest najbardziej imponującą pod względem graficznym grą planszową, ale nadrabia to naprawdę świetną rozgrywką. /Sythriel

13. Eclipse: Drugi świt galaktyki (N)

Autor: Touko Tahkokallio | Wydawnictwo:Lautapelit.fi | BGG

Druga edycja świetnego, szybkiego 4x, idealnego, jak nie mamy 14 godzin na Twilight Imperium (albo wystarczającej ilości graczy). Rewelacyjne wydanie – jakościowe komponenty, fabryczny insert (tacki Game Trayz – grę rozkładamy w kilka chwil), doszlifowane zasady i tony elementów gry powodują stałego banana na twarzy. Można marudzić, że nie ma takiej polityki, jak TI, można marudzić, że nie ma takiej złożoności (wystarczy przestać grać ludźmi i gra się robi mocno asymetryczna, bardziej wymagająca), ale Eclipse robi dwie rzeczy świetnie.

Po pierwsze: dobrze się skaluje – nawet w dwie osoby można dość fajnie zagrać. Po drugie – nie zabiera dużo czasu. Oczywiście, przy zestawie 5 osób zejdzie się nam trochę dłużej niż szybka partyjka Scythe, ale nadal nie trzeba będzie się umawiać na 6 rano w sobotę, żeby mieć szansę na skończenie gry przed północą. Odnośnie samej rozgrywki – 4x ze świetnie przemyślanym systemem rozwoju okrętów, gra pozornie skomplikowana, ale do ogarnięcia nawet przez osoby, które dopiero co ogrywały podstawowe gry (serio, sprawdzone kilkakrotnie), gra, która też fajnie się skaluje z naszym poziomem zaawansowania, ale nie spowoduje zastoju na 60 minut, gdzie jeden gracz musi przeliczyć sobie ruchy. Polecam całym mym miłującym kosmos i 4x sercem. /Sir Acid

12. Gra o Tron: Gra Planszowa 2 ed. (-5)

Autor: Christian T. Petersen | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Kolejny rok i niestety kolejny spadek. Jest to ulubiony mój tytuł, jednak głosy redakcji oraz wiek, swoje zweryfikował. Jeżeli jesteś fanem Gry o Tron lub najzwyczajniej w świecie lubisz strategie, negatywną interakcję, blefowanie, noże w plecach i rozwody — to jest to gra dla Ciebie. /trx

11. Dominant Species (-)

Autor: Chad Jensen| Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Gra łącząca w sobie mechaniki euro z area control. Cechuje się niesamowitymi rozwiązaniami mechanicznymi. Każdy element to precyzyjna zębatka, która składa się na mechanizm o jakości szwajcarskiego zegarka. Każda akcja i jej następstwo wywołują efekt „WOW”. Już wkrótce pojawi się polskie wydanie od wydawnictwa Phalanx. Zostanie uaktualnione o nową szatę graficzną. /Sythriel

10. Horror w Arkham: Gra Karciana (+6)

Autor: Nate French, Matthew Newman | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Nigdy nie sądziłem, że karcianka typu LCG może aż tak bardzo mnie do siebie przekonać. Jak to zwykle bywa w grach tego typu, trzeba przepieprzyć krocie, bo wydawca zaopiekował się nami i wydaje co rusz nowe – świetne – kampanie i pojedyncze scenariusze. Chyba nie muszę dodawać, że gra dzieje się w uniwersum Mitologii Cthulhu? /trx

9. Projekt Gaja (+6)

Autor: Jens Drögemüller, Helge Ostertag| Wydawnictwo: Games Factory | BGG

Projekt Gaja to twórcze rozwinięcie starego, dobrego tytułu, jakim jest Terra Mystica w którym pozbyto się wad poprzedniczki (na przykład stała plansza została zastąpiona modularną) i dodano kilka podkręcających elementów, które czynią ten tytuł perełką w dziedzinie mechanika gier euro. W grze prowadzimy swoją rasę na podbój kosmosu, dbając o rozwój technologii, kolonizację planet i budowę dających duże profity przymierzy. Każdy ruch waży, przeciwnicy nie śpią i zajmują sąsiednie planety, a nasza technika zawsze jest niewystarczająca. Duża, wymagająca, mięsista gra, wzbudzająca zachwyt głównie wśród zaawansowanych graczy, którym obojętna jest surowa uroda kosmicznej planszówki. /Wojtek

8. Tzolk’in: Kalendarz Majów (-2)

Autor: Simone Luciani, Daniele Tascini| Wydawnictwo: Rebel | BGG

Może pamiętacie, że w 2012 roku był koniec świata, przepowiedziany przez Majów. Jedni się niepokoili, inni uznali, że to dobra okazja, aby stworzyć grę planszową. Zwykle takie produkty okolicznościowe bazują wyłącznie na marketingu i szybko padają ofiarą zapomnienia. Tymczasem Tzolk’in okazał się grą ponadczasową, a napędzający ją mechanizm pięciu kół zębatych do dziś budzi zdumienie swoją elegancją i pomysłowością. To worker placement, w którym albo stawiamy na koła dowolną dostępną liczbę robotników, odpowiednio opłacając ich trud kukurydzą, albo zdejmujemy, uzyskując profity z pola, na które robotnik dotarł. Gra jest absolutnie policzalna, wymaga skrupulatnego planowania, które łatwo mogą zepsuć przeciwnicy. I wciąż trwają spory, która ze strategii jest tą zawsze wygrywającą. /Wojtek

7. Scythe (+2)

Autor: Jamey Stegmaier | Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Gra planszowa, z ciekawą genezą. Inspiracją to jej stworzenia były grafiki Jakuba Różalskiego prezentujące alternatywny świat 1920+, który przemierzają majestatyczne mechy. Z jednej strony ekonomiczna gra z dużą dozą klimatu zaszytego w grafikach i temacie, z drugiej kontrola terenu ze specyficznym aspektem militarnym. Nie bez znaczenia jest też jakość wydania, która w roku premiery robiła wrażenie, poniekąd wyznaczając standardy dla kolejnych tytułów. /Gekon

6. Zakazane Gwiazdy (+2)

Autor: Samuel Bailey, James Kniffen, Corey Konieczka | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Jeżeli jesteś fanem Warhammera 40k, to jest to gra, w którą musisz zagrać. Strategia, w której zetrzeć się mogą ze sobą cztery frakcje – Ultra Marines, Space Marines Chaosu, Eldarzy oraz Orkowie. Dostajemy świetny mechanizm rozkazów (i ich blokowania), area control, a nawet deck building. No i figurki oraz tonę losowości, bo jakby inaczej? /trx

5. Blood Rage (-)

Autor: Eric M. Lang| Wydawnictwo: Portal | BGG

Niewątpliwie za komercyjny sukces gry odpowiada popularny świat Wikingów i ich mitologicznych bóstw i stworów. Szczegółowe modele figurek są wisienką na torcie. Jednak bez solidnej mechaniki i satysfakcjonujących rozgrywek gra z pewnością nie zagościłaby dłużej na naszych stołach. A ona nadal znajduje się w ścisłej czołówce. To co elektryzuje to chyba nieprzewidywalność. Efekty bitew mogą zaskoczyć dosłownie wszystkich, choć paradoksalnie wiemy, czego możemy się spodziewać. Wyciągnięta na stół zapewnia sporo emocji. /Gekon

4. Star Wars: Rebelia (-1)

Autor: Corey Konieczka | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Dobre gry się nie starzeją. Taka właśnie jest Star Wars: Rebelia, czyli świetna implementacja pierwszej trylogii filmowej Gwiezdnych Wojen na planszy. Epicka gra, dzięki której możesz napisać swoją wersję znanej już opowieści – asematryczna, klimatyczna, a w dodatku ze świetnie działającymi mechanizmami – must have dla wszystkich fanów Star Warsów. Na liście, kolejny rok w czołówce. /trx

3. Wojna o Pierścień (-1)

Autor: Roberto Di Meglio, Marco Maggi, Francesco Nepitello | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Mocarna strategia w klimatach Władcy Pierścieni, a raczej bezpośrednie przełożenie tolkienowskiej trylogii prosto na planszę. Genialna gra, która widnieje w zestawieniu Najlepszych Gier (niegdyś naczelnego, obecnie całej redakcji) Angry Boardgamer od praktycznie zawsze, chociaż w tym roku spadła o jedno oczko. W tej grze wszystko się zgadza. Uczta dla fanów klimatu, turlania kostkami, emocji i świetnej opowieści. /trx

2. Twilight Imperium 4 ed. (+2)

Autor: Dane Beltrami, Corey Konieczka, Christian T. Petersen | Wydawnictwo: Galakta | BGG

Macie za dużo czasu? Chcecie wyjść rano z domu i wrócić wieczorem? Uwielbiacie klimaty Sci-Fi? Twilight Imperium to gra 4X, gdzie średni czas rozgrywki w pełnym składzie wynosi od 10 do 12 godzin. Wielu może tak długa rozgrywka zniechęcić, ale dla mnie granie w Twilight’a, to rytuał. Specjalne umawianie się na granie w jeden tytuł, aby przez pół dnia walczyć w kosmosie o bycie najlepszym z najlepszych. Masa zawartości, która podbita została dodatkiem, który wnosi drugie tyle, co gra podstawowa. Jeśli kiedykolwiek będziecie mieli okazję zagrać, zróbcie to. To jest przeżycie, którego nie zapomnicie w swoim planszówkowym życiu przez długi czas. /Wilczur

1. Brass Birmingham (-)

Autor: Gavan Brown, Matt Tolman, Martin Wallace | Wydawnictwo: Phalanx | BGG

Po raz kolejny na pierwszym miejscu. To tylko dowodzi wspaniałości tego tytułu. Brass to coś z gatunku „Brothers In Arms” Dire Straits, które mam wrażenie, że zawsze jest w czołówkach topu wszechczasów. Wyśmienita gra przenosząca nas w okres rewolucji przemysłowej. Przeznaczona jest zdecydowanie dla wymagających graczy, chociaż zasady wcale nie przytłaczają. Na ciemnej niczym od smogu parowozów planszy budować będziemy sieć fabryk i komunikacyjnych połączeń. Ciągła konkurencja o dostęp do surowców i rynków zbytu. Czołówka gier ekonomicznych – co zresztą widać. Jest to jedna z gier, która obowiązkowo powinna znaleźć się na każdym regale szanującego się gracza. /Gekon